حذف ماده واحده قانون حمایت از حقوق مؤلفان و مصنفان و هنرمندان
داتیکان: نمایندگان مردم در خانه ملت، با پیشنهاد کمیسیون فرهنگی در خصوص حذف ماده واحده لایحه الحاق یک تبصره به قانون اصلاح ماده (۱۲) قانون حمایت از حقوق مؤلفان و مصنفان و هنرمندان اعاده شده از شورای نگهبان موافقت کردند. در سال 1348 و پیش از انقلاب این قانون در راستای حمایت از حقوق هنرمندان و مولفان به تصویب رسید براساس آن تا 30 سال پس از فوت پدیدآورنده یک اثر هنری ورثه آن می توانند از حقوق مادی اثر برخوردار شوند.
به گزارش داتیکان به نقل از خبرگزاری خانه ملت، نمایندگان در نشست علنی امروز (یکشنبه 24 مردادماه) مجلس شورای اسلامی با پیشنهاد کمیسیون فرهنگی درخصوص لایحه الحاق یک تبصره به قانون اصلاح ماده (12) قانون حمایت از حقوق مؤلفان و مصنفان و هنرمندان اعاده شده از شورای نگهبان با 136 رای موافق، 34 رای مخالف و 15 رای ممتنع از مجموع 242 نماینده حاضر در جلسه موافقت کردند.
فاطمه ذوالقدر در توضیح گزارش کمیسیون فرهنگی در خصوص لایحه الحاق یک تبصره به قانون اصلاح ماده (12) قانون حمایت از حقوق مؤلفان و مصنفان و هنرمندان گفت: این لایحه پس از تصویب مجلس شورای اسلامی مورد ایراد شورای نگهبان قرار گرفته بود بنابراین با حضور نماینده آن شورا و کارشناسان مربوط مجدد مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت و با توجه به اینکه ایراد شورای نگهبان قابل مرتفع کردن نبود ماده واحده حذف گردید.
گفتنی است علی مطهری در مخالفت با لایحه مذکور و یادآوری سابقه قانون حمایت از حقوق مؤلفان و مصنفان و هنرمندان، گفت: در سال 1348 و پیش از انقلاب این قانون در راستای حمایت از حقوق هنرمندان و مولفان به تصویب رسید براساس آن تا 30 سال پس از فوت پدیدآورنده یک اثر هنری ورثه آن می توانند از حقوق مادی اثر برخوردار شوند.
نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی افزود: در سال 89 قانون مذکور اصلاح و از 30 سال به 50 سال بهره مندی وراث از حقوق مادی اثر هنری اصلاح صورت گرفت اما با توجه به مشکلات پیش آمده افرادی بودند که حتی روزهای کمی پس از فوت پدیدآورنده اثر پس از 30 سال مشمول اصلاح جدید نشدند بنابراین وزارت ارشاد لایحه ای تدوین کرد.
وی یادآور شد: در لایحه وزارت ارشاد قانون ارتقاء 30 به 50 سال شامل آثاری که عمر آنها به 50 سال نرسیده نیز شد. مجلس نهم نیز آن راتصویب کرد اما مورد ایراد شورای نگهبان قرار گرفت با اصلاح و پیشنهاد کمیسیون فرهنگی این ایراد رفع شده بنابراین نیاز به حذف ماده واحده لایحه مذکور وجود ندارد.
محمود صادقی نیز به عنوان موافق پیشنهادکمیسیون فرهنگی در خصوص لایحه الحاق یک تبصره به قانون اصلاح ماده (12) قانون حمایت از حقوق مؤلفان و مصنفان و هنرمندان گفت: حمایت مادی باید از آثاری صورت گیرد که اثر هنری آن طبق قانون منقضی نشده باشد بنابراین نمی توان حمایت از آثار منقضی شده را بسط داد.
گفتنی است ماده واحده حذف شده از لایحه الحاق یک تبصره به قانون اصلاح ماده (12) قانون حمایت از حقوق مؤلفان و مصنفان و هنرمندان عبارت است از:
ماده واحده: متن زیر به عنوان تبصره 2 به قانون اصلاح ماده 12 قانون حمایت از حقوق مؤلفان و مصنفان و هنرمندان مصوب 31/5/1389 افزوده می شود و تبصره آن به تبصره 1 تغییر می یابد:
تبصره 2- مقررات این قانون شامل آثار متعلق به زمان قبل از اصلاح آن نیز می شود، مشروط به اینکه از تاریخ فوت پدیدآورنده پنجاه سال نگذشته باشد. حقوق مادی مؤلفان و مصنفان و هنرمندان منتقل شده است از شمول این قانون خارج است.
قانون حمایت حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان مجموعه قوانینی است که با هدف حمایت ازحقوق مادی و معنوی مولفین، مصنفان و هنرمندان به وجود آمده. این قوانین شامل سی و سه ماده و سه تبصره میباشد و پس از تصویب مجلس سنای ایران در تاریخ دوشنبه سوم آذر ماه ۱۳۴۸ در جلسه روز پنجشنبه یازدهم دی ماه ۱۳۴۸ به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
در تاریخ ۳۱ مرداد ۱۳۸۹ طرح اصلاح ماده ۱۲ این قانون به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید[۲] و بعد از تایید شورای نگهبان، به دولت ابلاغ شد. در این طرح، مدت حمایت آثار از ۳۰ سال به ۵۰ سال پس از مرگ پدیدآورنده افزایش یافت، بدین ترتیب قانون ایران در زمینه مدت حمایت حق تکثیر با ماده ۱۲ موافقتنامه تریپس هماهنگ شد، براساس این اصلاحیه، بعد از مرگ پدیدآورنده، اگر وارثی برای اثر وجود نداشته باشد یا حقوق آن بر اثر وصایت به کسی منتقل نشدهباشد برای همان مدت به منظور استفاده عمومی در اختیار حاکم اسلامی (ولی فقیه) قرار میگیرد.