جلیل مالکی: نمیدانم به چه زبانی باید اعتراض خود را به لیست منتشر شده اعلام کنم
داتیکان-فرود نودهی: نمیدانم به چه دلیل خبرهای مهم و البته سویهدار معمولاً در روزهای تعطیل منتشر میشود! تعطیلات نیمه خرداد امسال همراه بود با خبر منتشر شدن اسامی 20 تن از وکلای مورد اعتماد رئیس قوه قضائیه که البته بسیار جنجال آفرید. ماجرا از این قرار است که بر اساس تبصره ماده 48 قانون آیین دادرسی کیفری که به نظر، پیشنهاد مجلس به قوه قضائیه بوده است، در جرائم علیه امنیت داخلی یا خارجی، طرفین دعوا میتوانند وکیلی که مورد تأیید رئیس قوه قضائیه است را برای دفاع از خود انتخاب نمایند.
متن تبصره ماده 48 بدین شرح است: «در جرائم علیه امنیت داخلی یا خارجی و همچنین جرائم سازمانیافته که مجازات آنها مشمول ماده(302) این قانون است، در مرحله تحقیقات مقدماتی طرفین دعوی، وکیل یا وکلای خود را از بین وکلای رسمی دادگستری که مورد تأیید رئیس قوهقضائیه باشد، انتخاب مینمایند. اسامی وکلای مزبور توسط رئیس قوهقضائیه اعلام میگردد.» آنچه مسلم است، مجلس این تبصره را پیشنهاد داده و خود نیز تصویب کرده است. نکته قابل تأمل اینجاست که مجلس محترم شورای اسلامی، بر اساس چه استدلال و مبنایی چنین تبصرهای را تصویب میکند که نه تنها مخالف اصل آزادی انتخاب وکیل است، بلکه مغایر اصل 35 قانون اساسی نیز میباشد. اصل 35 قانون اساسی مقرر میدارد که در تمامی دادگاهها طرفین دعوی حق دارند برای خود وکیل انتخاب نمایند و اگر توانایی انتخاب وکیل را نداشته باشند، باید برای آنها امکانات تعیین وکیل فراهم گردد. ناگفته پیداست که این اصل تفاوتی برای دادگاهها در نظر نگرفته است و از سوی دیگر، حق انتخاب وکیل را بر اختیار طرفین دعوا گذاشته نه اینکه نهاد مشخصی اقدام به انتخاب وکیل برای آنها نماید. از سوی دیگر، چنین لیست و تبصرهای، علاوه بر اینکه استقلال کانون وکلا که یک نهاد صنفی است را زیر سؤال میبرد، این شائبه را ایجاد میکند که شاید این وکلا در فرآیند دفاع از موکلین خود آنچنان که باید عمل نکنند. داتیکان در گفتگو با دکتر جلیل مالکی، یکی از وکلای مندرج در لیست منتشر شده، درباره چگونگی انتشار این لیست صحبت میکند.
جلیل مالکی با اشاره به اینکه هیچ اطلاعی از لیست منتشر شده نداشته است، گفت: «من اصلا در جریان نبودم و از طریق خبرها مطلع شدم که چنین لیستی انتشار یافته و نام من نیز در آن بوده است. با توجه به اینکه بنده به اصل تبصره 48 معترض هستم، شدیدترین اعتراض را به این لیست اعلام میکنم.» او در ادامه گفت: «اساساً من هیچ اعتقادی به تبصره 48 و روشی که در این زمینه از سوی قوه قضائیه و یا مجلس در پیش گرفته شده ندارم و ورود من به آن لیست بدون اطلاع بنده بوده و این یک عمل اشتباه است. ضمن اینکه اصلاً نمیدانم این لیست چیست؟ و نمیدانم از طرف چه کسی صادر شده است؟ از سوی دیگر، هیچ خبری نیز به ما ندادهاند و بنده از طریق اخبار مطلع شدم که اسم من در این لیست درج شده است.»
این وکیل دادگستری در ادامه به انتقاد از تبصره 48 و لیست منتشر شده پرداخت و در این خصوص گفت: «اعلام چنین لیستی، مغایر اصل 35 قانون اساسی. با این حال بنده به هیچ وجه همکاری نخواهم کرد. در این چند روز، چندین نفر به من زنگ زدهاند که پروندههای آنها را قبول کنم و بنده اعلام کردهام که به اصل قضیه اعتقادی ندارم و آمادگی پذیرش چنین پروندههایی را نیز ندارم. نمیدانم به چه زبانی باید اعتراض خود را به لیست منتشر شده اعلام کنم.»
رئیس دانشکده حقوق دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز در پایان گفت: «من تا امروز در پروندههای سیاسی- امنیتی ورود نکردهام و دلیلی وجود ندارد که به یک باره به این پروندهها ورود کنم. اگر یک درصد هم برمبنای تجربه وکالت در این پروندهها، لیستی درست کردهاند، من هیچ تجربهای در این مورد ندارم.»