آیا امکان مطالبه مهریه بعد از بخشیدن آن وجود دارد؟
داتیکان: مصطفی سرخیل، حقوقدان حقوقدان در این رابطه معتقد است که برای بخشیدن مهریه نیازی به دادگاه نیست، حتی درصورتی که زن مهرش را به وسیله یک دست خط با امضا و اثرانگشت ببخشد، این تعهد از گردن داماد برداشته میشود، اما در مواردی امکان مطالبه مجدد مهریه وجود دارد.
به گزارش شهروند، مهریه و ترس از مطالبه آن توسط زوجه سالهاست برای مردان به دغدغهای تبدیل شده است. تغییر قوانین و تبدیل بیش از ١١٠سکه طلا از عندالمطالبه به عندالاستطاعه هم نتوانسته دردی را دوا کند. هرچند شرایط به سختی سالهای پیش نیست، اما همچنان هستند مردانی که به علت ناتوانی در پرداخت مهریه راهی زندان میشوند. در این بین برخی از زنان به دلایل مختلفی مدتی بعد از زندگی مشترک مهریه خود را میبخشند که ممکن است بعدها از بخشش خود پشیمان شوند و بخواهند مهریه خود را مطالبه کند.
مصطفی سرخیل، حقوقدان در این رابطه معتقد است که برای بخشیدن مهریه نیازی به دادگاه نیست، حتی درصورتی که زن مهرش را به وسیله یک دست خط با امضا و اثرانگشت ببخشد، این تعهد از گردن داماد برداشته میشود، اما در مواردی امکان مطالبه مجدد مهریه وجود دارد.
بهگفته این حقوقدان یکی از حالتهای متصور در این شرایط به این نحو است که زوجه درخصوص مهریه، ما فیالذمه زوج را ابرا میکند. به این بیان که میگوید از نظر من تو دیگر تکلیفی برای پرداخت مهریه نخواهی داشت (تو را از پرداخت مهریه بری میکنم)؛ این بیان باعث میشود تا تکلیف شوهر در ادای مهر بهطورکلی ساقط شود. پس در این حالت زن حق رجوع ندارد.
سرخیل در رابطه با حالت بعدی نیز معتقد است زمانی که زوجه در قبال طلاق، مهریه خود را به شوهر بذل میکند. بذل مهر در طلاقهای خلع و مبارات انجام میشود، خلع و مبارات دو نوع طلاق توافقی در فقه و حقوق اسلامی است که در آن زن با واگذاری مالی به شوهر از وی طلاق میگیرد. این طلاق مربوط به زمانی است که زن از شوهر به قدری تنفر پیدا کرده باشد که حاضر شود با پرداخت پول از قید همسری وی رها شود. این مال ممکن است مهریه زن یا معادل آن باشد، به همین جهت در فرهنگ عامه از عبارت «مهرم حلال و جانم آزاد» در اشاره به این نوع طلاق استفاده میکنند، بنابراین زن با پرداخت مالی به شوهر، از او میخواهد که طلاقش دهد. اگر زن در ایام عده طلاق از بذل خود رجوع کند، طلاق ملغی و کانلمیکن خواهد شد، یعنی همچنان زن و شوهر محسوب میشوند و مثل این است که اصلا طلاقی صورت نگرفته است. پس در این حالت زن حق رجوع از مهریه را تا پایان مدت عده دارد.
وی همچنین در ادامه توضیح میدهد: زمانی است که زوجه مهریه خود را به زوج هبه میکند. به این بیان که میگوید من مهر خود را به تو بخشیدم؛ در این حالت است که همانند سایر اشکال هبه، تکلیف شوهر در پرداخت مهریه بهطورکلی از بین نمیرود، چراکه زن میتواند تحتشرایطی از هبه مزبور رجوع و مهر خود را مطالبه کند، خواه طلاق گرفته باشد یا نگرفته باشد.