میشل باشله در شرایطی عهده‌دار این مقام می‌شود که بنا به گفته گوترش، جهان را بی‌عدالتی و نفرت فراگرفته است

داتیکان: میشل باشله از روز اول سپتامبر رسما کار خود را به عنوان کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل شروع می‌کند. او کسی است که در دوره دیکتاتوری پینوشه تحت تعقیب و پیگرد بوده، شکنجه شده و ناگزیر به فرار از شیلی شده است.

میشل باشله، بیست ساله بود که همراه مادر خود در ژانویه سال ۱۹۷۵ توسط پلیس مخفی پینوشه، دیکتاتور شیلی دستگیر و شکنجه  شد.

پدر میشل باشله، آلبرتو باشله، یک افسر نیروی هوایی بود و در زمان کودتای پینوشه در سال ۱۹۷۳ حاضر به همراهی با دیکتاتوری نشد و به عهد خود با سالوادور آلنده پایبند ماند. او نیز توسط نیروهای پینوشه به زندان افتاد، شکنجه شد و در اثر شکنجه جان خود را از دست داد.

میشل باشله و مادرش نیز در شکنجه‌گاه "ویلا گریمالدی" شکنجه شده بودند. میشل باشله بعدها در مصاحبه‌ای درباره شکنجه‌های خود و مادرش گفته بود: «روی سرم یک کلاه بلند کشیدند و تهدیدم کردند و کتک زدند. اما خوشبختانه مرا کباب نکردند.» منظور میشل باشله از "کباب" شوک الکتریکی بود.

در آرزوی انجام وظیفه

میشل باشله در سراسر زندگی خود هرگز این تجربه‌های وحشتناک را فراموش نکرد. تحت تاثیر این تجربه‌های تلخ تصمیم گرفت زندگی خود را وقف مبارزه با خشونت و نقض حقوق بشر بکند. میشل باشله که اکنون ۶۶ سال سن دارد، زمانی گفته بود که سیاست مانند پزشکی است، فقط در ابعادی بسیار بزرگتر.

گزینش او به عنوان کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل به او این امکان را می‌دهد که در مقیاسی بس بزرگ علیه سرکوب و خشونت در پهنه گیتی دست به مبارزه بزند.

روز ۱۰ اوت خبر انتخاب میشل باشله به عنوان کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل رسانه‌ای شد. او در یک پیام ویدیویی که بر روی شبکه توییتر منتشر شد از سپردن این وظیفه مهم قدردانی کرده بود.

سرنوشتی عجیب

میشل باشله زندگینامه بسیار عجیبی دارد. پس از آزادی او و مادرش از زندان، هر دو موفق به فرار از کشور شدند و از طریق استرالیا خود را به آلمان دموکراتیک رساندند.

در آن ایام، کودتای خونین پینوشه در شیلی باعث ایجاد حس همدردی و همبستگی در میان مردم کشورهای مختلف با هواداران آلنده در شیلی شده بود.

بسیاری از مبارزان شیلی در آن هنگام به آلمان دموکراتیک پناه بردند. آلمان شرقی در آن زمان امکان سفر هزاران نفر از مبارزان آن کشور را فراهم آورده و به آن‌ها در کشور خود اقامت داده بود.

حتی داماد اریش هونکر، رهبر آلمان دموکراتیک که خود یکی از شهروندان شیلی بود، در مددرسانی به طرفداران آلنده در آلمان شرقی نقشی مهم ایفا می‌کرد.

میشل باشله که به مبارزان سوسیالیست پیوسته بود، پنج سال در برلین و در دانشگاه هومبولت در رشته پزشکی تحصیل کرد و در این مدت صاحب سه فرزند شد.

وزارت بهداشت و دفاع

پس از پایان دوره دیکتاتوری در شیلی، میشل باشله که در رشته‌های پزشکی کودکان و جراحی تحصیل کرده بود، به سانتیاگو، زادگاه خود بازگشت و به حزب سوسیالیست شیلی پیوست.

در ابتدای کار، او از فعالیت سیاسی در شیلی منع شده بود و از این رو به کار خود در زمینه طبابت کودکان ادامه داد. در سال ۱۹۹۰ کار خود را در وزارت بهداشت آغاز کرد. کارنامه درخشان او در این وزارتخانه باعث شد که میشل باشله در سال ۲۰۰۰ هدایت وزارتخانه بهداشت و درمان را برعهده گیرد.

او در سال ۲۰۰۲ وزیر دفاع شیلی شد. میشل باشله در ارتش شیلی دست به یک رشته اصلاحات دموکراتیک زد.

نخستین رئیس جمهوری زن شیلی

در سال ۲۰۰۶ بود که میشل باشله به عنوان نخستین زن، مقام ریاست جمهوری شیلی را از آن خود کرد. انتخاب او به عنوان رئیس جمهوری شیلی، پدیده بسیار جالبی بود. میشل باشله سوسیالیست بود، سه فرزند از دو همسر داشت، خداناباور بود و تلاشی برای پنهان کردن آن نیز نمی‌کرد.

دوره‌ی ریاست جمهوری او در شیلی را نقطه عطفی در تاریخ این کشور می‌دانند. او در این دوره، اقدام به بهینه‌سازی پوشش درمانی در شیلی نمود و برنامه‌های اجتماعی گسترده‌ای برای کمک به خانواده‌های تهیدست را به مورد اجرا گذاشت.

افزون بر آن، به حق طلاق در شیلی مشروعیت بخشید و مبارزه گسترده علیه بی‌سوادی را آغاز کرد. اقتصاد شیلی در این دوره رونق گرفت.

میشل باشله پروژه اصلی خود را در شیلی، ریاست موزه حقوق بشر در سانتیاگو می‌داند. موزه‌ای که اسناد و یادواره‌های دوران خشونت کودتای خونین پینوشه و ایام دیکتاتوری برخاسته از آن را به معرض نمایش می‌گذارد.

با آنکه باشله از محبوبیت بسیاری برخوردار بود، اما در سال ۲۰۱۰ ناگزیر از مقام ریاست جمهوری شیلی کناره‌گیری کرد. قانون اساسی شیلی دو دوره‌ی پیوسته ریاست جمهوری را مجاز نمی‌شمارد.

دوره‌ی دوم ریاست جمهوری

در سال ۲۰۱۴، میشل باشله برای دومین بار به عنوان رئیس جمهور شیلی انتخاب شد. اما دوره‌ی دوم ریاست جمهوری باشله همراه شد با موضوع فساد مالی در خانواده‌ی او. به‌ویژه بسیاری از اتهامات مربوط به فساد مالی متوجه پسر او بود.

گرچه پسر باشله به دنبال بالا گرفتن اعتراضات از مقام خود به عنوان مشاور رئیس جمهور کناره‌گیری کرد، اما میشل باشله هرگز علیه پسر خود اعلام موضع نکرد. کار به آنجا کشید که حدود نیمی از مردم شیلی اعتماد خود را به میشل باشله از دست دادند.

باشله در دوره‌ی دوم زمامداری خود چند پروژه موفق در شیلی اجرا کرده بود. از آن جمله بود، برنامه اصلاحات وسیع حقوق کار و اشتغال در شیلی و همچنین حذف عوارض مربوط به تحصیلات دانشگاهی و مشروعیت بخشیدن به ازدواج همجنس‌گرایان. اما این پروژه‌ها نیز نتوانستند محبوبیت از دست رفته‌ی او را بازگردانند. میشل باشله چند هفته پیش از پایان دوره ریاست جمهوری خود، از این مقام کناره‌گیری کرد.

اکنون میشل باشله کار خود را به عنوان کمیسر عالی حقوق بشر در سازمان ملل شروع می‌کند. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، انتخاب میشل باشله را به مقام کمیساریای عالی حقوق بشر این سازمان، انتخابی صحیح و پسندیده نامیده است.

گوترش در سخنرانی خود تاکید کرده است، وظیفه‌ای که باشله در برابر خود دارد، وظیفه‌ی بسیار دشواری است. در ماه ژوئن، آمریکا به علت محکومیت اسرائیل از شورای حقوق بشر سازمان ملل کناره‌گیری کرد و میزان کمک‌های مالی خود به این نهاد سازمان را به‌شدت کاهش داد.

میشل باشله در شرایطی عهده‌دار این مقام می‌شود که بنا به گفته آنتونیو گوترش، جهان را بی‌عدالتی و نفرت فراگرفته، نقض حقوق بشر در جهان گسترش یافته و آزادی مطبوعات به مخاطره افتاده است. در چنین شرایطی، میشل باشله عهده‌دار مقام کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل می‌شود.