آیا رئیس هیأت مدیره کانون وکلا با فشار جریانهای سیاسی تعیین میشود؟ (بخش دوم)
داتیکان: پس از انقلاب، شاهد برگزاری چندین دوره انتخابات هیأت مدیره کانون وکلا بودهایم، در تمامی این سالها همواره انتقادات و البته تعریفهای گوناگونی نیز از نوع عملکرد اعضای هیأت مدیره شده است. نوع عملکرد هیأت مدیره کانون وکلا نه تنها در برآورده شدن مطالبات وکلا تعیین کننده است بلکه نقش مهمی برای دفاع از مردم در مقابل حاکمیت نیز ایفا میکند. با توجه به اینکه فردا 17 اسفندماه دوره 30 انتخابات هیأت مدیره کانون وکلا برگزار میشود، از چند روز قبل فضای حاکم بر جامعه وکالت به کلی دگرگون شده است. داتیکان در میزگردی با حضور دکتر نعمت احمدی (وکیل و استاد دانشگاه)، دکتر عیسی امینی (وکیل و استاد دانشگاه) و دکتر صادق سلیمی (وکیل و استاد دانشگاه) به زوایای پنهان انتخابات هیأت مدیره کانون وکلا و آنچه در هیأت مدیره کانون رخ میدهد، پرداخت.
داتیکان: آقای دکتر امینی شما عضو هیئت مدیره بودهاید. یک بحثی امروزه مطرح است که نهادهایی مثل دولت و یا سایر نهادها بعد از انتخابات و در فرایند انتخاب بر کانون فشار میآورند و بدین وسیله عملا در انتخاب هیأت مدیره نقش ایفا میکنند، آیا از نظر شما این موضوع واقعیت دارد؟
امینی: فکر میکنم برای اولین بار در دوره حاضر این اتفاق رخ داد. با وجود اینکه آقای نجفی توانا رأی بالایی آوردند و حتی اعضای تشکلشان نیز توانستند به هیأت مدیره وارد شوند، ولی به طور ناگهان ایشان نتوانستند رییس کانون شوند. من این موضوع را هم نتیجه انحصارطلبی عدهای میدانم که حتی به خاطر منافع خود حاضرند کانون از بین برود و هم طبیعتا فشار جناحهای سیاسی در آن دخیل بوده است. من تایید میکنم که فشارهای زیادی برای انتخاب نشدن آقای نجفی توانا وجود داشت که جزییاتش را باید از خود ایشان بپرسید.
داتیکان: فکر میکنید این فشار از سوی چه نهادی صورت گرفت؟ دولت، قوه قضاییه یا سایر نهادها؟
امینی: در مورد قوه قضاییه باید بگویم به نظر من قاضی دادگستری باید حاکم نهایی باشد. من بارها دیدهام که وقتی به نزد قاضی رفتم، درصد احقاق حقم تا اندازه بسیار زیادی رعایت شده است. معتقدم هنوز هم باید احترام قاضی و دادگاه و دادگاههای عالی و محکمه را حفظ کنیم. ما باید تلاش کنیم اقتدار این سیستم را حفظ کنیم و تخریب نکنیم و فقط به بحث و نقد و صحبت روی بیاوریم. من حس میکنم این رد پاها بیشتر متعلق به جناحهای سیاسی بوده است.
سلیمی: البته باید گفت اجازه چنین دخالتهایی از داخل همین مجموعه به بیرون داده میشود تا به این طریق بتوانند امتیاز کسب کنند. من معتقدم ما وکلا هستیم که این افراد و جریانها را در مسائل مختلف، دخیل میکنیم.
امینی: من بر این باورم این که ما جناحهای سیاسی را وارد فرایند انتخابات کانون وکلا بکنیم بزرگترین خیانت به کانون و شأن وکیل است، زیرا ما قسم خوردهایم که وارد این جناح بندیهای سیاسی نشویم. به طور مثال آقای قالیباف طی این سالها هیچ وقت به کانون صدمهای نزد هرجا کانون وکلا مشکل داشت کمک میکرد. اما وکلا اینقدر در انتخابات سیاسی ورود کردند که باعث شد آقای قربانزاده که مسئولیت معاونتهای مطبوعاتی آقای قالیباف را بر عهده داشت، حداکثر ضربه را در مسائلی مثل شورای رقابت به کانون وکلا بزند. به این دلیل که ما از کانون برای ورود به تبلیغات جناحی هزینه کردیم. این کار قبیح است و امثال امینی با این روش مبارزه خواهند کرد.
داتیکان: شما به عنوان وکیل، اگر بخواهید عملکرد ادوار مختلف هیئت مدیره را نقد کنید و به آن امتیاز دهید چه نمرهای میدهید؟ در صورت وجود مشکلات مختلف در کانون چه پیشنهادی برای رفع آنها و عملکرد بهتر هیأت مدیره دارد؟
سلیمی: به نظر من مشکل ما بیشتر در بحث خود محوری بوده است، همانطور که آقای دکتر احمدی اشاره کردند مشکل ما سرپرستی بود. به این علت که بیضابطه پروانه صادر میشد، در برههای شاهد آن بودیم که به هرکسی که میخواستند پروانه وکالت میدادند. در چنین وضعیت شاهد انحصار وحشتناک در هیأت مدیره کانون بودیم و از این رو عموما برخوردها با کارآموز و وکیل بسیار توهین آمیز و کاملاً غیر قانونی بود. عملکرد کانون در این دورهه بسیار ضعیف بود. کانونی که به دکتر الماسی و دکتر عراقی پروانه نداد و به آن افتخار کرد، کانونی که به دکتر عرفانی نمره هفت داد و به آن افتخار کرد. آنچه مسلم است اینگونه رفتارها افتخار نیست بلکه استبداد است. هر زمان که رقابت آزاد و شفافیت در کانون حاکم باشد، عملکرد کانون نیز بهبود خواهد یافت. در این چندسال اخیر، شاهد رقابت و شفافیت بیشتری بودیم. در انتخابات اسکودا وقتی شاهد رقابت دکتر مالکی و دکتر شهبازی بودیم، احساس بسیار خوبی داشتیم زیرا پس از تلاش زیاد توانستیم انحصار را بشکنیم و شاهد حضور وکلای جوان در رأس کانون و اتحادیه باشیم. به نظر من، این تغییرات میتواند ادامه پیدا کند و مثبتتر شود. هرچه هیئت مدیره شفافتر و پاسخگوتر باشد، طبیعتا عملکرد هم بهتر خواهد شد. باید مطالبهگری از سوی وکلا بیشتر صورت گیرد و کانون نیز وظیفه دارد مطالبات را بشنود و با منطق طرحهای مطرح شده از سوی وکلا را رد کند. اگر چنین اتفاقی بیوفتد، وضعیت کانون هم به سود جامعه وکالت و هم به سود مردم خواهد بود.
داتیکان: برخی معقتدند چنانچه هیأت مدیره کانون حقوق دریافت کنند، طبیعتا عملکرد آنها نیز فرق میکند. آنچه مسلم است بخشی از وقت هیأت مدیره صرف امور کانون میشود و در چنین شرایطی امکان فعالیت جدیتر وکالت برای ایشان فراهم نیست. آیا اگر اعضای هیئت مدیره حقوق بگیرند عملکردشان تغییر خواهد کرد؟ و اگر قرار باشد حقوق بگیرند چه نهادی باید این حقوق را تأمین کند؟
احمدی: شما نمیتوانید با تعیین کردن مبلغی به اسم حقوق، شخصیت درونی من را تغییر دهید. من باور ندارم که با پرداخت حقوق همه چیز تغییر میکند. به نظر من تا ذهنیتها تغییر نکند، تغییر مثبتی ایجاد نخواهد شد. در چنین شرایطی حتی اگر اعضای هیئت مدیره نفری ده میلیون هم حقوق بگیرند، باز هم تفاوتی در عملکرد صورت نمیگیرد.
آنچه مسلم است، منافعی دیگری وجود دارد که برخی حاضرند به هر قیمتی در رأس امور هیأت مدیره و کمیسیونهای مختلف باشند. به نظر بنده دوستانی که وارد هیئت مدیره میشوند باید ساز و کاری ترتیب دهند تا اعضای کمیسیونها هم به صورت انتخاباتی برگزیده شوند. نه این که برخی چندین سال است در کمیسیونهای مختلف حضور دارند و عملا صاحب سرقفلی آنجا شدهاند. زمانی یک جامعه میتواند از نظر مدیریت پیشرفت کند که در آن جامعه گردش مدیریت صورت بگیرد. نمونه بارز در این خصوص، تفاوت آمریکا و روسیه است. به نظر میرسد، کانون وکلا از برخی جهات شبیه روسیه است. ما دوستانی داریم که از اولین دوره یعنی از سال 76 حضور داشتند. به نظر من، کسی که هشت دوره در کانون حضور دارد دیگر چیز جدیدی برای ارائه ندارد.
داتیکان: به نظر شما تصمیمات کانون تا چه حد جمعی صورت میگیرد؟ آیا مواردی بوده است که تصمیمات از سوی رئیس و نواب رئیس بر سایر اعضای هیأت مدیره تحمیل شود؟
امینی: ابتدا در خصوص صحبتهای پیشین آقای احمدی بگویم که ممکن است برخی به دنبال طمع باشند و به همین دلیل عملکرد مناسبی نیز نداشتهاند، زیرا در طی این سالها افرادی نیز بودهاند که به طور مداوم در کانون حضور داشته و زحمات زیادی نیز کشیدهاند. در خصوص سؤال شما باید بگویم که هیئت مدیره دو قسمت دارد، یک قسمت اعضای هیئت مدیره و قسمت دیگر رییس و نوّاب رییس.
اولا که هیئت مدیره در تمام موارد حق دخالت دارد و تصمیم گیریها جمعی است و کسی چیزی را تحمیل نمیکند. رییس هیئت مدیره هم باید اعضا را به سمت کار جمعی و مشورت دهی هدایت کند. اعضا هم باید با تحلیل و تحقیق دقیق کاری سنجیده ارائه کنند. پس هیچ وقت فکر نکنید که در مدیریت کانون دیکتاتوری وجود دارد. رییس و اعضای هیئت مدیره به اندازهی کارایی و توانشان قدرتمند هستند.
احمدی: من بر این باورم که کمیسیونها تشکیل دهنده کانون هستند و اعضای با سابقه را باید به آن جا بفرستیم.
امینی: اگر رییس هیئت مدیره اعضای کمیسیون را به صورت نا کارآمد انتخاب کند. آن موقع خودش هم نمیتواند بر عملکرد کمیسیون نظارت داشته باشد.